Η αυτοσυμπόνια είναι μια κατάσταση του νου όπου φερόμαστε στον εαυτό μας με καλοσύνη και χωρίς επίκριση, μιλώντας τού με καθησυχαστικά λόγια και νοήματα. Πολλές έρευνες έχουν συνδέσει την αυτοσυμπόνια με καλύτερη ψυχική υγεία και ποιότητα ζωής καθώς και με εντατικότερη φροντίδα του εαυτού μας (π.χ. μέσω περισσότερης άσκησης). Αντιθέτως, χαμηλότερα επίπεδα αυτοσυμπόνιας έχουν συνδεθεί με την εμφάνιση μετατραυματικού στρες και κατάθλιψης.

Μία νέα πειραματική μελέτη από ερευνητές στην Αγγλία και τη Γερμανία που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Psychological Science , μελέτησε αν οι σύντομες πρακτικές αυτοσυμπόνιας μπορούν να απαλύνουν τις σωματικές ενδείξεις του στρες και να επιφέρουν μία κατάσταση ασφάλειας και σύνδεσης παράλληλα με μια θετική άποψη για τον εαυτό.

Αυτή η μελέτη βασίστηκε σε προηγούμενες έρευνες, συγκρίνοντας τα αποτελέσματα από την καλλιέργεια αυτοσυμπόνιας και χρησιμοποιώντας ασκήσεις που δημιουργούσαν είτε θετικές (π.χ. ενθουσιασμός) είτε αρνητικές καταστάσεις (π.χ. υπερανάλυση).

Η θεωρία
Οι ερευνητές υπέθεσαν ότι η αυτοσυμπόνια θα μπορούσε να εφαρμόσει την προστατευτική της δράση διεγείροντας τα συναισθηματικά συστήματα που σχετίζονται με την ανακούφιση, την ευχαρίστηση, την αποδοχή, την επιθυμία για σύνδεση και την ασφαλή προσκόλληση με τον εαυτό και τους άλλους. Σύμφωνα με μια θεωρία που πρότεινε ο ψυχολόγος Daniel Gilbert, η ενεργοποίηση του «συστήματος ανακούφισης και ευχαρίστησης» μπορεί να εξομαλύνει το «σύστημα κινήτρων» που σχετίζεται με την ανταμοιβή, τον ενθουσιασμό, τον ανταγωνισμό και την επίτευξη όπως και τα συστήματα αρνητικών συναισθημάτων που σχετίζονται με την απειλή και την διέγερση.

Η μεθοδολογία της έρευνας
Στην έρευνα συμμετείχαν νεαροί, υγιείς ενήλικες εθελοντές οι οποίοι κατατάχθηκαν τυχαία σε μία από τις ακόλουθες πέντε ομάδες:
1. Διαλογισμός Καλοσύνης για τον Εαυτό: Προσφορά στοργής και καλοσύνης στον εαυτό.
2. Συμπονετική Παρατήρηση του Σώματος: Νοητική παρακολούθηση του σώματος εξερευνώντας τις αισθήσεις με τάση αποδοχής και έλλειψης επίκρισης.
3. Ενθουσιασμός: Σκέψεις γύρω από ένα θετικό γεγονός ή κατάσταση όπου είχαν επιτύχει κάτι σημαντικό.
4. Υπερανάλυση: Σκέψεις αναφορικά με μία κατάσταση που δεν είχαν καταφέρει να ολοκληρώσουν όπως επιθυμούσαν.
5. Ουδέτερη κατάσταση: Συνηθισμένη καταγραφή σκέψεων όπως μία λίστα για αγορές από το σούπερμαρκετ.

Οι ερευνητές μέτρησαν τη νοητική κατάσταση των συμμετεχόντων ρωτώντας τους πόσο αγαπητοί και πόσο ασφαλώς συνδεδεμένοι αισθάνονταν, πόσο συμπονετικοί και πόσο επικριτικοί ήταν απέναντι στον εαυτό τους και πόσο δραστήριοι αισθάνονταν.

Μέτρησαν το στρες και τη μείωση του μέσω της χρήσης σωματικών μετρήσεων που περιλάμβαναν μέτρηση σφυγμών, αγωγιμότητας του δέρματος (ως μέτρηση εφίδρωσης) και την μεταβολή των καρδιακών παλμών.

Προηγούμενες μελέτες έδειξαν ότι υψηλότερη μεταβολή καρδιακών παλμών είναι ένδειξη της ικανότητας να ρυθμίζουμε με επιτυχία τα συναισθήματά μας και ένδειξη καλής σωματικής και ψυχολογικής υγείας.

Αποτελέσματα
Τα αποτελέσματα της μελέτης ήταν ως επί το πλείστον αναμενόμενα.

Οι ασκήσεις συμπόνιας για τον εαυτό οδήγησαν στην αύξηση της αυτοσυμπόνιας, στη μείωση της επίκρισης του και σε υψηλότερα επίπεδα συναισθημάτων που συνδέονται με την επιθυμία για σύνδεση.

Απροσδόκητα, στην ομάδα ενθουσιασμού επίσης σημειώθηκε αύξηση της αυτοσυμπόνιας. Στην ομάδα υπερανάλυσης μειώθηκε η αυτοσυμπόνια, αυξήθηκε η επίκριση του εαυτού και μειώθηκε η επιθυμία για σύνδεση, ενώ η ουδέτερη ομάδα δεν οδήγησε σε καμία αλλαγή σε αυτές τις καταστάσεις.

Όσον αφορά στις ψυχοφυσιολογικές μετρήσεις του στρες και της διέγερσης, οι δύο πρώτες ομάδες καλλιέργειας αυτοσυμπόνιας παρουσίασαν μείωση σφυγμών και αγωγιμότητας του δέρματος και αύξηση της μεταβολής των καρδιακών παλμών ενώ οι άλλες ομάδες δεν το πέτυχαν αυτό. Αυτό το μοτίβο μειωμένης διέγερσης είναι δείκτης επιτυχούς αυτοπαρηγοριάς και ρύθμισης των συναισθημάτων.

Οι ερευνητές επίσης βρήκαν μερικές ενδείξεις ότι οι μειώσεις στην φυσιολογική διέγερση και το στρες προηγούνταν των εμπειριών ασφάλειας και σύνδεσης. Αυτό το θέμα του συγχρονισμού χρειάζεται να μελετηθεί περισσότερο σε μελλοντικές έρευνες. Μπορεί να σημαίνει ότι μας είναι δύσκολο να αισθανθούμε γαλήνιοι, ανοιχτοί και συνδεδεμένοι όταν τα σώματά μας βρίσκονται σε κατάσταση απειλής και αυξημένης διέγερσης.

Η εξομάλυνση των φυσιολογικών συστημάτων που ενεργοποιούνται όταν απειλούμαστε ή αντιμετωπίζουμε προκλήσεις μπορεί να ανοίξει χώρο για συναισθήματα ασφάλειας και σύνδεσης. Αν όντως ισχύει αυτό, μπορούν να υπάρξουν θετικές παρεμβάσεις στους τομείς διοίκησης, εκπαίδευσης, στις σχέσεις γονιών και παιδιών και γενικότερα στις σχέσεις.

Συνοψίζοντας, αυτή η έρευνα συνεισφέρει στη βιβλιογραφία για την αυτοσυμπόνια δείχνοντας τις επιδράσεις της στο μυαλό και στο σώμα στο πλαίσιο μίας ελεγχόμενης, πειραματικής μελέτης. Αυτοί οι τύποι μελετών μπορούν να αποδείξουν ευρέως ότι η καλλιέργεια αυτοσυμπόνιας προκαλεί θετικά αποτελέσματα.

Τα ευρήματα συμβαδίζουν με θεωρίες συναισθήματος που προτείνουν ότι μία θετική κατάσταση «ανακούφισης και ευχαρίστησης» είναι φυσιολογικά ξεχωριστή από άλλες θετικές καταστάσεις που περιλαμβάνουν κινητοποίηση, πρόκληση και ενθουσιασμό καθώς και από αρνητικές συναισθηματικές καταστάσεις απειλής και επίκρισης του εαυτού.

Μελέτη: Soothing Your Heart and Feeling Connected: A New Experimental Paradigm to Study the Benefits of Self-Compassion
Απόδοση: Έφη Μεσιτίδου
Πηγή: www.psychologynow.gr