• Κατατέθηκε το βράδυ της Τρίτης 26 Μαρτίου η τροπολογία για την προστασία της πρώτης κατοικίας
  • Στη διάθεση της Βουλής τόσο η τροπολογία όσο και η αιτιολογική της έκθεση
  • Το οικονομικό επιτελείο δεν θέλει να χάσει το Eurogroup της 5ης Απριλίου

Κατατέθηκε εκτάκτως, το βράδυ της Τρίτης 26 Μαρτίου η τροπολογία που αφορά τo πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας από τους τραπεζικούς πλειστηριασμούς.

Η ίδια η τροπολογία τονίζει πως σκεπτικό της είναι η «εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας» με τις ευρωπαϊκές οδηγίες για το ζήτημα.

Το πρόγραμμα αναφέρεται πως έχει διπλό σκοπό. Από την μία να «να αποτελέσει ένα νέο πλαίσιο για την προστασία της κύριας κατοικίας οικονομικά αδύναμων φυσικών προσώπων» και από την άλλη να ρυθμίσει το καθεστώς των «κόκκινων», μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Η τροπολογία αναφέρει πως το προστατευτικό πλαίσιο έχει ως ορόσημο την 28η Φεβρουαρίου 2019 και αφορά αιτήσεις που κατατέθηκαν μέχρι και τότε, με το σκεπτικό ότι η « αντανακλά μία οικονομική συγκυρία, η οποία έχει ήδη αρχίσει να μεταβάλλεται», αφήνοντας έτσι ανοικτό το σενάριο επανασχεδιασμού του πλαισίου στο μέλλον.

Αφορά αυστηρά φυσικά πρόσωπα χωρίς πτωχευτική ικανότητα. Για όσους έχουν τη δυνατότητα πτώχευσης, υπογραμίζεται πως υπάρχει η δυνατότητα «ρυθμίσουν τις οφειλές τους συναινετικά με τους πιστωτές τους ή έστω με την πλειοψηφία αυτών, στα πλαίσια του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων».

Σύμφωνα με την τροπολογία, στη ρύθμιση προστασίας εντάσσονται πρώτες κατοικίες αντικειμενικής αξίας μέχρι 175.000 ευρώ, όταν συνδέονται με επιχειρηματικά δάνεια και πρώτες κατοικίες αξίας μέχρι 250.000 ευρώ για τα κανονικά στεγαστικά δάνεια.

Επίσης, προβλέπεται και μηχανισμός επιδότησης δόσης που θα προσδιοριστεί με υπουργική απόφαση που θα ακολουθήσει.

Ταυτόχρονα, οι υπαγόμενοι στο νέο πλαίσιο καταβάλλουν μέχρι το 120% της αξίας της κύριας κατοικίας τους με χαμηλό επιτόκιο και σε χρονική περίοδο, που μπορεί να φτάνει μέχρι και τα 25 έτη.

Υπογραμμίζεται πως το Δημόσιο συνεισφέρει στις καταβολές, σύμφωνα με τις οικονομικές δυνατότητες του υπαγόμενου προσώπου.

Ηλεκτρονική πλατφόρμα

Η διαδικασία για τη ρύθμιση των οφειλών θα γίνεται αποκλειστικά με ηλεκτρονικό μέσο, μέσω πλατφόρμας η οποία αναπτύσσεται από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων (Γ.Γ.Π.Σ.) σε συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (Ε.Γ.Δ.Ι.Χ.). Ήδη μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων που θεσπίστηκε με το ν. 4469/2017, αναπτύχθηκε στην Ε.Γ.Δ.Ι.Χ. από την Γ.Γ.Π.Σ. η σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα, η οποία για πρώτη φορά συγκεντρώνει ηλεκτρονικά τις οφειλές προς το δημόσιο και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Οι διαδικασίες υποβολής αίτησης στο νέο πλαίσιο προστασίας

Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι τα πρόσωπα, που πληρούν τις προϋποθέσεις, έχουν τη δυνατότητα να ασκήσουν αίτηση μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας μέχρι την 31ηΔεκεμβρίου 2019. Η πρόβλεψη προθεσμίας δικαιολογείται από την ανάγκη να μην υπάρχει παρατεταμένη αβεβαιότητα των πιστωτών και του Δημοσίου ως προς τις περιπτώσεις που εν τέλει θα υπαχθούν στο νέο πλαίσιο. Από την άλλη πλευρά, η προθεσμία κρίνεται αρκετά μεγάλη, ώστε και οι οφειλέτες να προλάβουν να ενημερωθούν για το νέο πλαίσιο και οι υποθέσεις να μη συγκεντρωθούν σε περιορισμένο χρονικό διάστημα.

Κάθε φυσικό πρόσωπο έχει τη δυνατότητα υποβολής μίας μόνον αίτησης στο παρόν πλαίσιο. Η ρύθμιση αποσκοπεί στην αποτροπή καταχρηστικών συμπεριφορών.

Προβλέπεται η δυνατότητα διαγραφής και ταυτόχρονης επανυποβολής της αίτησης, όταν υπάρχουν ελλείψεις ή σφάλματα, που για τεχνικούς λόγους δεν μπορούν να διορθωθούν ενώ σημειώνεται ότι επιδιώχθηκε ο περιορισμός των στοιχείων της αίτησης στα απολύτως απαραίτητα για τον έλεγχο της επιλεξιμότητας και τον καθορισμό του περιεχομένου της ρύθμισης. Διευκρινίζεται ότι οι μη επιδεκτικές ρύθμισης οφειλές περιλαμβάνονται αποκλειστικά για πληροφόρηση των πιστωτών και όχι επειδή η διάρκεια της ρύθμισης επηρεάζεται από την πραγματική ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη.

Προβλέπει ηλεκτρονική συνυπογραφή της αίτησης από το σύζυγο και τα εξαρτώμενα μέλη του αιτούντος ή τους νόμιμους αντιπροσώπους τους και ως προς τα δικαιολογητικά, που συνυποβάλλονται περιορίζονται στα ελάχιστα απαραίτητα. Τα περισσότερα θα λαμβάνονται από τις βάσεις δεδομένων της Φορολογικής Διοίκησης και των πιστωτικών ιδρυμάτων, επιδιώκοντας τη μεγιστοποίηση του αυτοματισμού και της απλοποίησης της διαδικασίας.

Σημειώνεται ότι με την αίτηση υπαγωγής στη διαδικασία παρέχεται από τον οφειλέτη, αποκλειστικά για τους σκοπούς της διαδικασίας ρύθμισης οφειλών υπό το παρόν πλαίσιο, άδεια για κοινοποίηση σε όλους τους συμμετέχοντες στη διαδικασία, επεξεργασία και διασταύρωση από αυτούς των δεδομένων που περιλαμβάνονται στην αίτηση και τα συνοδευτικά έγγραφα, όσο και άλλων δεδομένων που βρίσκονται στην κατοχή των συμμετεχόντων πιστωτών. Η άδεια αυτή συνεπάγεται την άρση τόσο του τραπεζικού όσο και του φορολογικού απορρήτου. Συγκεκριμένα, για το τραπεζικό και φορολογικό απόρρητο προβλέπεται πενταετής άρση, που εκκινεί πριν από την οριστική υποβολή της αίτησης και η άρση του απορρήτου έναντι του Δημοσίου εκτείνεται σε όλη τη χρονική διάρκεια της ρύθμισης. «Η άρση του απορρήτου αποσκοπεί στον ευχερέστερο έλεγχο επιλεξιμότητας από τους πιστωτές και το Δημόσιο και επιπλέον αποθαρρύνει τους στρατηγικούς κακοπληρωτές από την ένταξη στο νέο πλαίσιο».

Η αίτηση υπέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του ν. 1599/1986 (Α΄ 75) του οφειλέτη για την ακρίβεια και την πληρότητα του περιεχομένου της αίτησης και των υποβληθέντων εγγράφων και, πέραν των ποινικών συνεπειών, προβλέπεται αυτοδίκαιη ακυρότητα της ρύθμισης, εφόσον το ψεύδος της δήλωσης επιδρά στην επιλεξιμότητα του οφειλέτη και αποδεικνύεται με δημόσια έγγραφα. Περαιτέρω, προβλέπεται ανάκληση της επιδότησης που στηρίχθηκε σε ψευδή στοιχεία.

Τέλος, προβλέπεται αυτόματος τερματισμός της διαδικασίας σε πρώιμο στάδιο, αν από τα δεδομένα που μεταφορτώνονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα προκύπτει ότι ο αιτών δεν είναι επιλέξιμος.

Διαδικασία συναινετικής ρύθμισης

Μόλις υποβληθεί οριστικά η αίτηση, η πλατφόρμα κοινοποιεί την αίτηση και τα συνοδευτικά της έγγραφα στους πιστωτές, των οποίων οι απαιτήσεις ζητείται να ρυθμιστούν.

Μέσα σε ένα μήνα από την κοινοποίηση της αίτησης κάθε πιστωτής μπορεί να υποβάλλει πρόταση για ρύθμιση της απαίτησής του. Αν ο πιστωτής αρνηθεί την υποβολή πρότασης,ισχυριζόμενος ότι ο αιτών είναι μη επιλέξιμος, προσδιορίζει το λόγο της μη επιλεξιμότητας και μεταφορτώνει το σχετικό αποδεικτικό έγγραφο, αν αυτό υπάρχει.

Οι πιστωτές, συμπεριλαμβανομένων των πιστωτικών ιδρυμάτων, μπορούν να διατυπώσουν προς τον οφειλέτη μία κοινή πρόταση ή τις επιμέρους προτάσεις τους μέσω εκπροσώπου τους.Ως εκπρόσωπος ορίζεται ο εμπραγμάτως ασφαλισμένος δανειστής, ο οποίος προηγείται στην υποθηκική τάξη, και σε κάθε άλλη περίπτωση ο δανειστής με την υψηλότερη απαίτηση.

Μέσα σε ένα μήνα από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής προτάσεων των πιστωτών, ο αιτών δηλώνει ποιες από τις υποβληθείσες προτάσεις αποδέχεται και ποιες απορρίπτει. Αν η προθεσμία του προηγούμενου εδαφίου παρέλθει άπρακτη, λογίζεται ότι ο αιτών απέρριψε την υποβληθείσα πρόταση ή τις υποβληθείσες προτάσεις.


Αναλυτικά οι προτεινόμενες διατάξεις

Οι λόγοι για το έκτακτο της διαδικασίας φαίνεται πως είναι ότι το οικονομικό επιτελείο δεν επιθυμεί να χάσει και την προθεσμία του κρίσιμου Eurogroup της 5η Απριλίου.

Υπενθυμίζεται πως στο  Euroworking group της 25ης Μαρτίου, οι ευρωπαίοι εταίροι είχαν μια σχετική ενημέρωση από τις διπραγματεύσεις που αφορούν το νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας. Όμως η ελληνική πλευρά τόνισε στους εκπροσώπους των υπουργών Οικονομικών της Ένωσης πως δεν υπάρχει μέχρι στιγμής καταληκτική συμφωνία και έτσι δεν υπήρξε γνωμοδότηση για την πορεία της δεύτερη αξιολόγησης της χώρας μας.

Το Euroworking group αρκέστηκε στο να υπογραμμίσει τη σημασία του επόμενου Eurogroup και ζήτησε μια γρήγορη λύση στο πρόβλημα.