Η Κριστίν Λαγκάρντ θα ήταν όχι μόνον η πρώτη γυναίκα, αλλά και η πρώτη μη οικονομολόγος που θα αναλάμβανε τα ηνία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Επίσης, σε αντίθεση με τους τρεις προέδρους που είχε μέχρι σήμερα στην μόλις 20χρονη ιστορία της η ΕΚΤ, η 63χρονη νομικός και πρώην υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών της Γαλλίας δεν διετέλεσε ουδέποτε επικεφαλής μιας εθνικής κεντρικής τράπεζας. «Έχω μια υγιή αντίληψη, σπούδασα λίγα οικονομικά αλλά δεν είμαι η καλύτερη οικονομολόγος», είπε προ ετών η ίδια στον Guardian.
Ούτως ή άλλως τα περιθώρια πρωτοβουλιών και ελιγμών στην ηγεσία της ΕΚΤ μετά από την μακρά μάχη κατά της κρίσης χρέους θα είναι εξαιρετικά περιορισμένα. «Απέχουμε ακόμη σημαντικά από την ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής διότι ο κόσμος απέχει σημαντικά από την ομαλοποίηση εν γένει», είπε στις αρχές Ιουνίου και με ασυνήθιστη για κεντρικό τραπεζίτη ειλικρίνεια ο απερχόμενος πρόεδρος της Ευρωτράπεζας Ντράγκι. Είναι γεγονός ότι οι εμπορικές συγκρούσεις, το Brexit και το ιταλικό χρέος δεν αφήνουν πολλά περιθώρια εφησυχασμού.
Συνέχιση της ίδιας πολιτικής;
Μόλις δυο εβδομάδες μετά τη δήλωση αυτή ο επικεφαλής της ΕΚΤ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο νέων παρεμβάσεων (υπό τη μορφή για παράδειγμα νέων αγορών ομολόγων), προκαλώντας κινητικότητα στις αγορές. Στη Φρανκφούρτη φαίνεται να εξετάζεται ακόμη και το σενάριο πιο αυστηρών τιμωρητικών επιτοκίων για τις τράπεζες.
Σε αυτά τα συμφραζόμενα τα περιθώρια ελιγμών της επίδοξης διαδόχου του θα είναι μάλλον περιορισμένα. «Κανείς δεν γνωρίζει ποια ακριβώς νομισματική πολιτική πρεσβεύει η Λαγκάρντ», επισημαίνει ο Κάρστεν Μπρεζέσκι, επικεφαλής οικονομολόγος της ING. Ο ίδιος εκτιμά ότι θα υπάρξει συνέχιση της νυν πολιτικής.
Ο ίδιος ο Ντράγκι είχε βάλει το 2012 πολύ ψηλά τον πήχη με την περίφημη πλέον πρόταση-δέσμευση «Whatever it takes», ότι δηλαδή η ΕΚΤ «θα κάνει τα πάντα για τη διάσωση του Ευρώ». Την ώρα που το κοινό νόμισμα βρισκόταν στα πρόθυρα της απόλυτης καταστροφής και οι πολιτικοί αναζητούσαν εναγωνίως λύσεις, ο ίδιος κατάφερε να επιφέρει καταρχήν ηρεμία με μόλις μια πρόταση.
Η συμβολή του Ντράγκι
Ακόμη και οι επικριτές του αναγνωρίζουν τη συμβολή του ιταλού οικονομολόγου στην αντιμετώπιση της κρίσης και την αποφασιστικότητα που επέδειξε στην κρισιμότερη ίσως φάση στην ιστορία του Ευρώ. Όσον αφορά βέβαια το ερώτημα εάν με τον τρόπο αυτό η Ευρωτράπεζα παραβίασε τις αρμοδιότητές της, οι απόψεις των ειδικών εξακολουθούν να διίστανται. Το λεγόμενο QE, το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, μέσω του οποίου η ΕΚΤ διοχέτευσε το αστρονομικό ποσό των 2,6 τρις ευρώ για την αγορά χρεογράφων, κυρίως κρατικών ομολόγων, θα απασχολήσει εκ νέου το γερμανικό Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο στα τέλη Ιουλίου.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κατά τη διάρκεια της θητείας Ντράγκι η ΕΚΤ διεύρυνε σημαντικά την εργαλειοθήκη της. Εξίσου βέβαιο είναι ότι δεν πρόκειται να παραδώσει τόσο γρήγορα αυτά τα όπλα. «Μπορεί τα μέτρα να προκάλεσαν εν μέρει ατέρμονες και σκληρές συζητήσεις στο εσωτερικό της ΕΚΤ. Ωστόσο σχεδόν όλες οι αποφάσεις ελήφθησαν ομόφωνα», σημειώνει ο αναλυτής της BayernLB Στέφαν Κίπαρ. Ο ίδιος εκτιμά επίσης ότι «η διαδοχή Ντράγκι δεν πρόκειται να οδηγήσει σε αισθητή αλλαγή της νομισματικής πολιτικής». Τουλάχιστον όχι άμεσα.
DW / Γιερν Μπέντερ / Φριντερίκε Μαρξ (dpa)